Penia.
Ağaçlara tesir eden hâdiseler, hassas bir şekilde kaydedilir. Kaydedilen bu bilgiler kendileriyle alâkalı olabildiği gibi çevrelerinde gerçekleşen hâdiselerle de alâkalı olabilmektedir. Ağaçların hayatlarını hangi şartlarda nasıl geçirdikleri, yaşadıkları zorlukları ve hayatları boyunca ne gibi hâdiselerle karşılaştıkları günümüzde ilmî olarak tespit edilebilmektedir.
Ağaca yapılan otopsi
Otopsi; insan vücudunu daha yakından tanıma, insanın ölüm ve hastalık sebeplerini ortaya koyma, hastalığın vücutta bıraktığı tesiri görme ve inceleme metodudur. İnsanların yaşadıkları, gördükleri vs. nasıl hafızalarına kaydediliyorsa, ağaçların hayatlara tesir eden hâdiseler de, gövdelerindeki halkalara kaydedilir. Bu halkaların ne mânâya geldiğini okumak için otopsi yapılması yanlış olmasa gerek.
Bir ağacın gövde, dal veya kökünün herhangi bir yerinden alınan enine kesitine bakıldığında, yaklaşık olarak daire biçimli, açık ve koyu renkli halkalar görülür. Bu halkaların her ikisine birden yıllık halka denir. Ağacın sanki bir cd üzerindeki kayıt izlerine benzeyen yıllık halkalarına bakılarak yangın, çığ, şiddetli rüzgâr ve böcek zararı gibi hâdiselere maruz kalıp kalmadığı anlaşılabildiği gibi, bunların hangi yıllarda meydana geldiği de bu halkalarda kayıtlı bilgilerden öğrenilmektedir.
Ağaçların enine kesitlerinden; büyüme miktarı, yaşı, odun tipi (ibreli, yapraklı, reçineli, reçinesiz, tropikal gibi), yara geçmişi, dal geçmişi (budanmışsa nasıl budandığı, dallara dâir varsa kusur), yangın zararı, çatlaklar, hayvan zararları (ağaçkakan ve sincap yaraları gibi), yaraların kapatılma şekilleri, reçine kanalları, böcek zararları gibi bilgiler elde edilebilir. Bir ağaca yapılan otopsi değerlendirmesi aşağıda verilmiştir.
Ağacın adı: Picea rubens (lâdin)Yaşı: 40Otopsi neticesi: Kapanmış yaralı 40 yaşında kesilmiş ağaçAğacın kronolojik geçmişi:
1. Ağaç hızla büyümeye başladıktan 6 yıl sonra yavaşça sola eğilmeye başladı.2. Hafifçe sağa eğilmeye başladı ve odununun halkaları daha koyu ve geniştir (Yaş: 13).3. Ağaç yaralandı ve büyüme hızında azalma (yıllık halkaların daralması) başladı (Yaş: 22).4. Lâdin ağaçlarının sağlıklı odunlarında çok az reçine kanalı bulunur. Ağaçlar yaralandığında kanallar koyu lekeler şeklinde ortaya çıkar (Yaş: 27).5. Çok dar halkaların olması, kesilen yere yakın küçük bir yaralanmayı gösterir.6. Odun yaralandıktan sonra kimyevî yapısı değişti ve koyu renkli bir hâl aldı (Yaş: 34).7. Ağaçların büyüme dönemlerinde odun yaralanırsa, 1 hafta içinde yara kapanmaya başlar. Normal koşullar altında 6–8 hafta gibi bir zamanda küçük yaralar kapanabilir.8. Yara kapanmaya devam etti (Yaş: 38).9. Yara 5 yılda kapandı.10. Ağaç, yaranın 6. yılında kesildi (Yaş: 40).
H. Arif USTAOĞLU
Ağaçlardaki Tarihi Kayıtlar
13 Nisan 2015
Değeri değere değen kavrar.
Bilgi kokmayan karşı çıkışlarda cehalet kokusu ve kompleks vardır.
Normal
