Motosiklet Terimleri

Motosiklet Terimleri





Gezi, ulaşım ve hobi amaçlı sık tercih edilen araçların başında gelen motosiklet modelleri, kullanıcısına pek çok terimi de beraberinde getirmektedir. Herkes tarafından bilinen kelimelerden motosikletlere has kavramlara kadar birçok farklı terim, motosiklet sürücüleri için büyük önem arz etmektedir. Biz de bu yazımızda motosiklet tutkunlarına yardımcı olmak adına motosiklete dair terimlerin anlamlarına değindik.

Şimdi gelin; bu terimlere birlikte bir göz atalım.

ABS (Anti-Lock Braking System)

Türkçeye kilitlenme önleyici fren sistemi olarak çevrilen ABS; frene basıldığında yol şartlarına göre kilitlenmeyi hissedip bilgisayarda değerlendirmekte ve durma süresince freni birden çok kez açıp kapayarak kilitlenmeyi önlemektedir.

Artçı Motosiklet

Artçı motosiklet; sürüşlerde en arkadan gelen motosiklete ve sürücüsüne verilen bir addır.

Alternatör

Elektrik sistemini besleyen güç ünitesi olarak adlandırılan alternatör, motor çalışırken üretilen doğru akımı sisteme iletmektedir.

Antifriz

Belirli oranlarda glisol ve su karışımı olan antifriz; soğutma suyunun donmasını engellemek için radyatöre konulan bir maddedir.

Avans

Silindirin içinde sıkıştırılan yakıt-hava karışımının tamamen yanabilmesi için gereken süre olan avans, ateşleme zamanı olarak da nitelendirilmektedir.

Balaklava

Bir nevi bere tasarımına sahip olan ve kafaya geçirilen balaklava; bazen gözleri bazen de tüm yüzü açık bırakan bir kış aksesuarıdır.

Beygir Gücü (BG)

75 kilogramlık bir ağırlığı 1 metre hızla hareket ettirmek için gereken güç olarak nitelendirilen beygir gücü, motorun gücünü belirtmek için kullanılan bir terimdir.

Boxer

Motor kollarının hareketinin boksörlere benzetildiği için bu adın verildiği Boxer, iki pistonun yere paralel ve birbirlerine karşı çalıştığı motor sistemidir.

Buji

Ateşleme ünitesi olarak nitelendirilen buji; içten yanmalı motorlarda kıvılcım vasıtası ile sıkıştırılmış benzin ve hava karışımını ateşlemeye yarayan motor parçasıdır.

Bobin

Akü voltajını bujide atlama yapıp kıvılcım oluşturabilecek seviyede yükselten araç olan bobin, içinden akım geçebilen yalıtılmış telden ve silindirden oluşmaktadır.

Countersteer

Countersteer; gidonun, dönülmesi gereken virajın tersi yönünde çevrilmesi işlemine verilen addır.

Custom

Bir motosiklet türü olan Custom; sipariş üzerine özel üretilen ve üretim sırasında kişisel eklemeler yapılabilen modellerdir.

Cruiser

Yere yakın olarak tasarlanan modellerden olan Cruiser, fabrika üretimi tüm gezinti motosikletlerine verilen addır.

Chopper

Ön çatal açısı (rake) geniş olan cruiser tipi özel üretim motorların kullanıcının istediği gibi şekillendirdiği modellere verilen isim olan Chopper, seri olarak üretilmeyen ve dünya üzerinde tek olan araçlardır.

Conta

Sızdırmazlığı sağlayan ve genellikle ısıya dayanıklı kauçuk, kösele ve kurşun gibi malzemelerden yapılmış olan ince parçalara verilen genel addır.

Debriyaj Kuru

Yüksek torklu motosikletlerde motor hareketi ile dişli kutusunu ayıran kuru(yağsız) debriyaj sistemidir.

Debriyaj Islak

Şanzıman yağının içinde bulunan birçok kavramadan oluşur ve kavramalar arasında yağ bulunur. Daha çok, yüksek devirli spor motosikletlerde soğutmayı sağlamak için kullanılır.

Dirt Bike

Özel bir yarış türü olan ve çamurlu pistlerde yarışmak amacı ile üretilen motokros tipi motosikletlere verilen addır.

Disk Fren

Diskli fren; sabit bir kaliper, bu kaliper üzerine yerleştirilen fren balataları, fren hidrolik silindiri ve pistonlardan oluşan sistemin genel adıdır.

Distribütör

Motorun bujilere, ateşleme sırasına göre akım dağıtan aracına verilen isimdir.

Enduro

Kelime anlamı dayanıklılıktan gelen Enduro, hızdan çok zamana karşı belli tecrübe ve yeteneklerin ön plana çıktığı yarışlara verilen genel addır

Gidon

Motosikleti yönlendirmeye yarayan gidon; tutamaç ve yöneteç olarak da adlandırılmaktadır.

Hava Filtresi

Motorun emme manifolduna giden havayı temizlemeye yarayan süzgeç/filtreye hava filtresi denilmektedir.

Jant

Motosikletin aks sistemine bağlı olan jant, lastiklerin takıldığı tekerleğin çember biçimindeki bölümüdür.

Jikle (Zenginleştirici)

Emme manifolduna giden havayı kısarak karışımın zengin (yakıt ağırlıklı) olmasını sağlayan düzenektir.

Kaliper

Disk frenlerin, disklerin hidrolik olarak sıkılmasına yarayan ve balataları da içeren kısmına verilen adıdır.

Karbüratör

İçten yanmalı motorlarda yakıt ile havayı karıştıran düzeneğe verilen isimdir.

Dual Sport

Hem iyi hem de kötü yol koşullarına cevap verebilecek nitelikteki motosikletlere verilen addır.

Jump Start

Şarjı bitmiş bir akünün, çalışır durumdaki bir aracın iyi durumdaki aküsünden paralel kablolarla diğer aracı çalıştırma yöntemidir.

Karter

Motorun alt kısmını muhafaza eden parçadır.

Moped

Pedaldan yardım alarak çalışan ve maksimum 50 cc’lik motor hacmine sahip olan motosiklet modellerine verilen genel addır.

Motokros (MX)

Genellikle insan yapımı tepeler ve dönüşlerle dolu olan ve toprak-çamur karışımı pistlerde “Moto” adı verilen (dağ motosikleti) motorlarla yapılan yarış türüne verilen addır.

Naked Bike (Çıplak Motor)

Karenajı (rüzgâr koruması) olmayan veya çok az olan ve şasesi açıkça görülebilen spor-turlama motorlarına verilen genel addır.

Motor Koruma Demiri

Motosikletin motorunu dış darbelerden korumak için şasiden desteklenerek oluşturulan çelik korumadır.

Off-Road

Asfaltlanmış, beton atılmış veya düzlenmiş; kısaca işlem görmüş yollar dışında kalan yollara verilen genel addır.

Peg (Ayaklık)

Peg; motosikleti kullanırken ayakların konulduğu yer olarak nitelendirilmektedir.

Odometre

Motosikletin o ana kadar kat ettiği mesafeyi mil ya da kilometre cinsinden gösteren ekrandır.

Pilyon (Artçı)

Motosiklette sürücünün arkasında yolculuk yapan kişinin motorcular arasındaki genel adıdır.

Rölanti

Gaz kelebeği serbest durumdayken motorun yüksüz ve boşta çalışma devridir.

Sele

Motosikletin veya bisikletin oturulacak yerine verilen addır.

Şase

Motosikletin iskelet yapısıdır.

RPM (Rounds Per Minute)

Motorun bir dakikada yaptığı tur sayısıdır.

T-Bone

Motosikletin genellikle bir otomobile yandan vurmuş haline verilen addır.

Takometre

Motorun dakikadaki devrini gösteren ekrana verilen genel addır.

Touring Bike

Genel olarak az bakım gerektiren; çantası, büyük yakıt tankı ve rüzgâr koruması olan motosikletlere verilen genel addır.

Flat Twin

Flat twin; iki pistonun 180 derece açıyla yere paralel ve birbirlerine karşı çalıştığı motor sistemidir.

Kampana Fren

Frenlemenin; fren balatası, yay, güç kolu ve çelik tas ile sağlandığı sistemdir.

Entegre Fren

Tek bir pedala veya kola basınç uygulandığında işlemci ya da mekanik dağılım ile ön ve arka tekerleklere giden hidrolik basıncı ayarlayarak motosikletin en kısa/güvenli şekilde durmasını sağlayan fren sistemidir.

Full-Face Kask

Çenesi açılıp kapanmayan, yarım olmayan ve kafanın tamamını koruyan kask tipine verilen addır.

D.O.H.C. (Double Over Head Camshaft – Üstten İki Egzantrikli Motor)

Çok supaplı motosikletlerde (silindir başına 4 ve fazlası) motor üstünde bulunan ve supap açma kapamaya yarayan çift kamın kısaltılmış halidir.

Gidon Amortisörü

Ani bir çukura girildiğinde, motosikletin yol çizgisinden sapmasını engellemek için insan gücünün karşılayamayacağı büyüklükteki yükü absorbe etmek için kullanılan düzenektir.

Yan Ayak

Motosiklet park pozisyonundayken soluna belli açıda yatmasını sağlayan yardımcı çubuğun genel adıdır.

Reflektör (Yansıtaç)

Gelen ışığı değişik açılarda yansıtmaya yarayan araçtır.

Radyatör

Soğutma sistemi yağ veya su ile olan araçlarda ısınmış sıvıyı peteklerinden geçirerek fan veya aracın hızının oluşturduğu akım aracılığıyla soğutan araçtır.

Tubeless

Şambrelsiz (iç lastik) lastik anlamında kullanılır.

Wheelie (Tek Teker)

Gazın (debriyaj yardımı ile de olabilir) belirli bir seviyede artırılması ile ön tekerin yerden kesilmesine verilen addır.

Yağ Filtresi

Motorun yağını filtreden geçiren düzenektir.

Sportbike

Pistlerde yarışmak amacı ile üretilen hız motosikletlerinin genel adıdır.

Sissy Bar

Genellikle Cruiser tipi motorlarda yolcunun yaslanabileceği arkalıktır.

Supercroos

Motocross yarışmalarının kapalı alanlarda ve daha kısa parkurlarda yapılan halidir.

Tank Bang

Mıknatıs veya kayışlar aracılığıyla depo üstüne yerleştirilebilen fermuarlı çantaya verilen addır.

Twin-Port

İki egzoz çıkışının olduğu silindir kafasının genel adıdır.

Kickstarter

Günümüzde yaygın olarak kullanılmamakla birlikte; Motocross, Scooter, Commuter tipi motorların bazılarında elektrikli marşla birlikte veya tek başına sunulan, bir pedala aşağı doğru bir kuvvet uygulanarak motorun başlangıç hareketinin sağlanması sonucu motorun çalışmasına yardımcı olan düzenektir.

Konjektör

Alternatörün ürettiği yüksek voltajlı elektriği, tüm elektrik sistemini besleyebilecek seviyede sabit tutmaya yarayan regülatördür.

Stoppie

Ön frenlerin ayarlı bir şekilde sıkılması ile ön tekerin dengeli bir biçimde durmasına ve arka tekerleğin havalanmasına verilen addır.

Yan Çanta

Motorun arkasında her iki yana sarkan ve tutturulan sert malzemelerin veya deriden yapılmış çantaların genel adıdır.

Desmodromic

Geleneksel yay ile geri çekme yerine kullanılan özel bir supap kontrol bir sistemidir.

Kill Switch

Motorun ateşleme düzeneğine giden elektriği kesmeye yarayan düğmenin adıdır.

Zincir Tahrik

Motor gücünün arka tekerleğe bir zincirle aktarılmasına verilen addır.

Swing Arm

Motosikletin şasesi ile arka tekerleğin birbirinden bağımsız hareket etmesine olanak tanıyan parçadır.

Katalitik Konvertör

Egzoz gazında bulunan zararlı CO veya HC bileşiklerini yakarak daha az zararlı gazlara çevirerek emisyonu düşüren bir parçadır.

Dört Zamanlı

Pistonun her devrinde 4 işlem yapılmasıdır. 1: Hava veya yakıt hava karışımını emme, 2: Sıkıştırma, 3: Ateşleme/Patlama, 4: Egzozdan atma.

LED

Klasik ampullere göre elektrik akımına daha hızlı tepki verdiklerinden dolayı ikaz ışıklarında (sinyal, stop lambası gibi) kullanılan parçalardır.

Lambada Sensörü

Katalitik konvertörün önüne yerleştirilen ve egzoz gazındaki O2 miktarını ölçen aygıttır.

Supap (Valf)

4 zamanlı motorlarda silindirlerin üzerinde, iki zamanlılarda ise yanlarında bulunan giriş ve çıkış kanallarının kapaklarıdır.

Sentetik Motor Yağı

Petrol bazlı mineral yağlarının aksine kimyasal reaksiyonlarla ortaya çıkarılmış ileri teknoloji ürünü yağlara verilen genel addır.

Vuruntu

Yakıt hava karışımının bujinin ateşlemesinden önce kendi kendine tutuşmasından doğan düzensiz ateşlemedir.

İki Zamanlı

Pistonun her bir devrinde iki işlem yapılmaktadır. Piston yukarı hareketinde sıkıştırma ve patlama, aşağı hareketinde ise yakıt hava karışımın emme ve egzozu dışarı atma.

Sıkıştırma Oranı

Piston alt ölü noktada iken hesaplanan silindir içi hacmin, piston üst ölü noktaya geldiğinde hesaplanan hacmine oranıdır.

S.O.H.C. (Üstten Egzantrikli Motor)

Supaplı (silindir başına 2 veya fazlası) motorlarda motor üstünde bulunan tek kamın kısaltılmış halidir.

Heel-Toe Shifter

Motosikletteki klasik vites değiştirme sistemine eklenen bir parça ile ayak konulan bir plakanın topuk kısmına basıldığında vitesi büyüten, burun kısmına basıldığında ise vitesi küçülten bir sistemdir.

Trike

Arkası iki tekerlekli olan üç tekerli motosikletlere verilen genel addır.

Tank Slapper

Gidonun ani ve dengesiz salınım hareketidir.

Orta Sehpa

Motosikletin arka lastiğini yerden havada tutan veya motosikleti dengede tutan aparattır.

Karenaj

Motosikletin şasisini örten parçalardır.