Has odalık olarak alınan veya yetiştirilen cariyelerden padişah münasebette bulunanlar ikbal adını alırlardı. Genellikle padişahların çocuk sahibi olmadığı kişiler olan ikballer, gebe kaldıklarında, ölüm, boşanma vb sebeplerle terfi ederler kadın efendilik derecesine kadar yükselebilirlerdi. İkballer, hanım veya hanımefendi diye çağrılırlardı. Baş ikbal, ikinci ikbal, üçüncü ikbal dördüncü ikbal şeklinde giderdi. 19. yy. da ise ikballerin haremin sayılı kadınları arasına geldikleri görülmektedir. Bu ikballerin bir diğer özelliği ise padişahın tahta çıktıktan sonra aldıkları hanımları olmalarıdır.

İkballik müessesesi Osmanlı tarihinde II. Mustafa ile başlamaktadır ve ismi de Şahin Fatma Hanım’dır. Daha sonra bazı padişahlarında ikballeri olmuştur ancak bunların sayısı aynı anda 4’ü geçmemiştir. Bu ikballerin hizmetlerine bakan özel cariyeleri vardı.