Hint-Avrupa Dillerinin Romans koluna bağlı bir dil olan Katalanca en çok İspanya’nın Barselona şehrinde bulunan Katalonya bölgesinde ve Andorra’da konuşulur. Katalanca bir Latin dilidir. Katalanca’nın en çok kullanıldığı ülke ise İspanya’dır. Katalanca İspanyolca Portekizce ve Fransan’da konuşulan Oksitanca dillerine benzer. Katalanca’nın Oksidan lehçesinden ayrılarak ve zaman içerisinde değişime uğrayarak bugünkü halini aldığı kabul edilir.


İspanya’nın bağımsız Katalonya bölgesinde kullanılan bir azınlık dili olmasına rağmen Katalan dilinin tarihi İspanyolca’dan daha eski ve daha köklüdür. Coğrafi olarak Katalan bölgesi İspanya’nın Akdeniz kıyılarını ve İspanya’nın Fransa ile birleşen kısımlarını kapsar. Çoğunlukla etnik kökeni Katalan olan topluluklar tarafından konuşulan bir dildir. Katalan dilini konuşanların sayısı 2012 yılında yapılan sayıma göre dört milyondan fazladır. Katalanca Andorra İspanya Katalonya Balear Adaları ve Valensiya’da resmi dil kabul edilir. Fransa ve İtalya’da ise onaylanmış bir azınlık dili olarak kabul edilir.

Katalan alfabesi ve dil özellikleri nasıldır?

Katalanca Latin yazı sistemini temel alan bir dildir. Katalan alfabesi adında Katalanca’ya özgü bir alfabesi vardır. Katalan alfabesi Roman alfabesine oldukça benzer. Çoğu harfi Roman alfabesinden alan bu alfabenin en büyük farklılıkları üstü çizili olarak eklenen birkaç farklı sembol ve tek ses oluşturan ikili harflerdir. Katalanca’nın yazımı oldukça sistematiktir ve fonolojik bir temeli vardır. Bu dili kullananlar seslere ve seslerdeki vurgulara önem verir. Katalanlar vücut dilini etnik olarak kullanırlar ve konuşurken el kol hareketleriyle konuşmalarına vurgu katarlar.

Katalanca'nın tarihi gelişimi nasıldır?

Katalanca 9. yüzyılda Doğu Pireneler yakınındaki yerel halkın konuştuğu Latince’den türemiştir. Ortaçağda Aragonluların kullandığı edebi dil Katalanca'ydı. Yine aynı dönemde Katalanca Akdeniz çevresinde sıkça kullanılmaktaydı ve bu dönem Katalanca’nın altın çağıydı. Aragon’un 1479’da diğer İspanyol bölgeleriyle birleşmesi Katalan dilinin popülerliği adına büyük bir düşüşe sebep oldu. 18’inci yüzyılın başlarında ise Katalanca Fransa ve İspanya’da yasaklandı. 19. yüzyıl edebi anlamda Katalan dili ve edebiyatının yeniden doğuşu niteliğindeydi. İkinci İspanyol Cumhuriyeti döneminde (1931-1939) Katalanca tekrar resmi dil statüsüne getirildi. Fakat Francisco Franco döneminde (1939-1975) Katalanca tekrar yasaklandı. Bölgenin eğitim ve edebi dili kabul edilen Katalanca’nın yasaklanması ülkenin prestijinde düşüşe neden oldu.