Yazma ve basma mevlut kitapları içinde yer almış bulunan ve halk arasında en çok okunan kitaplardan biri olan Kesik Baş Hikayesi Anadolu Türk edebiyatının en eski eserlerden biridir.

Elimizde bulunan 1461 tarihli bir yazma,bu hikayenin Kirdeci Ali’ye ait olduğunu göstermektedir .
Hikayenin konusu şudur:

Bir gün Hz Muhammed’in meclisine iki gözü yaşlı, bir kesik baş geliyor:


Oturmuştu Mustafa dört yar ile,
Otuz üç bin sahabe cümle bile,
Bakarlardı Resul’ün yüzüne,
Kulak urmuşlardı şirin sözüne.
Gördüler kim bir kesik adam başı
Ağlıyu girdi içerü döktü yaşı
Şehit olmuş iki gözü yaşdürür .
Ne gövde var ,ne ayak,ne hud eli,
Bir kesik baştır hemen söyler dili.
Sakalı ak sanasın kim nur akar,
Nura batar her kim yüzüne bakar.

Gövdesi bir devin yediğini ve karısı ile oğlunu alıp bir kuyuya attığını söylüyor.Hazret-i Ali bu kesik başla beraber giderek kuyuyu buluyor.Beline bin beş yüz kulaç kemendi bağlıyarak kuyuya dalıyor.Fakat ip bittiği halde yerine varamıyor.İpin ucunu bırakıyor:

Yedi gün ü dün Hz Ali iner idi,
Ki başı ki ayağı döner idi
Hz Ali namaz vaktini bilur idi
Göz ile namazın kılur idi

Sekizinci gün ayağı yere değiyor.Bir kapı görüp içeri giriyor.Bir müslüman kadınla ve elleri bağlı beşyüz müslümanla karşılaşıyor:

Kamusunun elleri bağlı durur,
Dev elinde ciğeri dağlı durur.
Çün gördü müslümanlar Hz Ali’yi,
Tanrı arslanı civanmert veliyi.
Çağrışurlar ya Hz Ali imdat deyü
Dev elinde bağlı feryad deyü.

Derken uyumakta olan çok büyük bir dev görürü.Fakat,devi uyurken öldürmeyi Ali yiğitliğine yedirememiş,nara atarak uyandırmıştır.Müslümanların düşmanı olan kafir dev beş yüz batman gürz ile ona hücüm eder,faat kalkanına çarparak hiç bir zarar vermez.Hz Ali elini zülfikar’a atarak deve iman getirmesini teklif eder.Fakat dev bunu kabul etmez.

Ol dev eder:bin yaşadım ,demedim
Ömr içinde din kaygusun yemedim
Çün işiddi Hz Ali devden ol sözü
Zülfikarı çaldı devin başına.
Geçti oturdu sarayın taşına.
Hz Ali iki pare kıldı ol devi,
Çün dev öldü yıkıldı şeytan evi

Sonra o beşyüz müslümanın ellerini çözüyor,birlikte kuyunun dibine geliyorlar.Hz Ali’nin duasıyle kendilerini kuyunun ağzında buluyuyorlar.Medine’ye geldikleri zaman peygamberin duasıyle kesik baş bir güzel yiğit oluyor.Karısı zaten kurtulmuştur.Oğluna da can bağışlanıyor.Böylece öykü bitikten sonra şu mısralar gelmektedir:

Bunu eden Kirdeci Ali dürür,
Konya’da Mevlana’nın kulu duru
Kirdeci Ali gelirse tövbeye,
Layık ola kulluğa Mevlana’ya
Mevlana Ahmet Fakih hürmetine,
Sen ir gör hazırları muradına
Ta ki destan hatın ola andan yere,
Ver salavat aşk ile peygambere.


Alıntı