Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin Saygıdeğer Üyeleri!



Büyük Millet Meclisi’nin hayırlı ve verimli elinin, Türk milletinin geleceğini yönetmeye başladığının beşinci senesine giriyoruz (Allah’a şükürler olsun sesleri). Bu uğurlu nedenle de değerli üyeleri saygıyla selâmlarım. (teşekkür ederiz, saygılar sunarız sesleri).



Geçen sene sürecinde Büyük Millet Meclisi, Türk milletinin gerçek eğilimlerine bağlı olarak devlet şeklini, cumhuriyet olarak belirledi. Cumhuriyet yönetimi, memlekette en ıssız köşeye kadar sıcaklıkla ve heyecanla kabul edildi. Millet, cumhuriyetin, Türk vatanını, asırların biriken yönetim suçlarından kurtaracak ve memleketin hak ettiği şeref ve saygıyı koruyacak ve yükseltecek, tek yönetim şekli olduğuna inancını en açık bir şekilde gösterdi. Millet, cumhuriyetin şu an ve gelecekte bütün saldırılardan kesinlikle ve sonsuza dek korunmuş bulundurulmasını istemektedir. Milletin isteği, cumhuriyetin denenmiş ve olumlu olan bütün kurallara bir an önce ve tamamen dayandırılması şeklinde açıklanabilir. Yüce Meclis’in tam bir önemle uğraştığı Anayasa’da, milletin istediğini hareket yolu kabul etmek hepimizin görevidir. Diğer taraftan, hükûmet için, zamana uygun ve uygar yönetimin bütün gereklerini basit ve hızlı bir şekilde memlekette uygulamak ve geliştirmek gerekir (Alkışlar). Görevlerimizi milletin isteklerine uygun yolda, iyi yapmada başarılı olmayı dilerim. (inşallah sesleri).



Geçen sene sürecinde memleketin güvenliğinde önemli kazançlar ortaya çıkarılmıştır. Güvenlik ve huzurun korunması ve sağlamlaştırılması görüşü o derece önemlidir ki, zamanın şartlarında gerçekten memnuniyet verici olmakla beraber, bu konuda devamlı ilgi ve takiplerde asla gevşek olamayız. Bunu açıklamayı gerekli görüyorum.



Memleketin iktisadî durumunda ümit veren belirtiler görülmektedir. Uzun senelerden beri biriken çalışma kazancını harcamak zorunda kalmış olan memleketimiz, iktisadî olarak gelecek çalışmasına güçlü bir durumda girmiş bulunuyor. İktisadî işlerde çalışmak isteği, topraklarımızın verim ve bereketine haklı ve derin güven, fakir ve zengin bütün memleket evlâdında hissedilmektedir. Ekonomik gelişme için her araçtan fazla gerekli olan bu uyanıklığı, Yüce Meclis ve hükûmet tarafından faydalı kanunlar ve uygulamalı önlemlerle korumak ve cesaret vermek gereklidir. Anlaşmalar gereğinden olan halkın değiş tokuşu uygulaması devam etmektedir. Cumhuriyet Hükûmeti birçok zorluk ile beraber mevsimin de sıkıntılarıyla mücadele etmek zorunda kaldı. Bununla beraber memleket içinde taşıma ve yerleştirme işleri, daha çok aracın harcamasına neden olan geçmiş senelere oranla kıyas kabul etmeyecek derecede iyi gitmektedir. Yeni vatandaşlarımızdan önemli bir kısmı daha şimdiden geçimlerini kendileri hazırlayabilecek duruma getirilmişlerdir. Değiş tokuş işlerinde daha önce yenmek zorunda olduğumuz zorluklar büyüktür. Bu sorun ile milletimiz gerçekten ve yakından ilgilidir.



Saygıdeğer Efendiler! Memleketi savunma önlemlerinizi övünen bir dille söylemek isterim. Türkiye Cumhuriyeti, hukukunu büyük bir dikkatle korumaya kararlıdır. (Alkışlar). Bunu açıklarken bu uğurda hayal üstünde zorluklar ile mücadele etmek zorunda kalmış olan savunucuların durumuna tercüman olmuş oluyorum. Muzaffer ordumuzun durumu, güvenle dayanmaya değerdir. Gelecekte de çetin deneyimlerde değerini ortaya koymuş olan kumanda heyetlerimizin yüksek yeteneğini korumak ve arttırmak ve vatanın korunması için gereken uygar araçların tamamını sürekli olarak hazırlamak ve sağlamak zorunluluğumuzu erteleyemeyiz. Askerî hizmetin bir buçuk seneye indirilmesi için kabul olunan kanunu da memnuniyetle bildirmek isterim. Bu karar ile cumhuriyet, silâhlı önlemi ancak mecburiyet sınırında kabul etmek ve memleket evlâdını güçlü duruma getirmek için en büyük kolaylıkları sağlamak işaretinde olduğunu göstermiştir. (bravo sesleri).



Malî ve iktisadî düzenlemelere ve önlemlere özellikle önem veriyoruz. (Alkışlar) Memleketimizin malî durumu düzen, güven ve sağlamlaşma üzerine kuruludur. Gerçek bir bütçe kuruluşu, vergilerin düzeltilmesi ve her türlü yersiz harcamalara karşı daima duyarlı olma ve önleme kararındadır. Memleketimizin servet biriktirmesi yolunu her şeyden önce ziraatte ve tarım sanayinde arıyoruz. (Alkışlar).



Memleketin ulaştırma işlerine özellikle yüce dikkatinizi çekerim. Deniz taşımacılığınıda memleket çocuklarının araçları ve yeteneği ile az zamanda elde edilen kazançlar, şimdiye kadar bize engel olan siyasal sınırlamaların yanlışlığını hemen belirtmiştir. Bu yolda kesin kazançları az zamanda toplamak zorundayız.



Memleketin gerek duyduğu demiryolları hiçbir an bakışımızdan uzak olmayacaktır. Sivas demir yollarının hemen yapımına başlanması kararını gerçek bir gelişme kabul ediyoruz. Memlekette her araç ile bir karış fazla demir yolu yapmak, fakat durum her ne olursa olsun bir gün geri kalmamak kuralının, milletin gerçek ihtiyacına tamamen uygun olduğu inancındayım.

Nüfusumuzun korunma ve artırılma amacını önemle belirtirim. Genel sağlık için kural olarak göz önünde bulunan önlemler, sürekli olarak tamamlanmalı ve genişletilmelidir. Verimli ve üretken Türk milleti sürekli ve fennî sağlıklı şartlara sahip olunca Türk vatanını hızla dolduracak ve şenlendirecek kuvvete sahip olacağına kimsenin şüphesi yoktur.



Memlekette eğitim ışığının yayılmasına ve en derin köşelere kadar ulaşmasına özellikle önem veriyoruz. Dört sene önce eğitime ayırdığımız araçları bugün on katına ulaştırmış bulunuyoruz. Her şeyden önce araçların verimli ve işlek olmasına ve kesinlikle israfa uğramamasına önem veriyoruz. Bu yön güvenlikli bulundurulmakla beraber, eğitim ve öğretimin araçlarını sürekli olarak arttırmak gereğine inancımızı koruyacağız.



Diğer taraftan özel yönetimlerden ve memleketin ayrı ayrı kaynaklarından eğitim ve öğretime yöneltilen çalışmanın merkezden ilgi ile izlenmesini ve bu şekilde genel çalışmanın ilerleme amacına yönlendirilmesi ve ulaştırılmasının rastlantıya bırakılmamasını gerekli sayıyoruz.

Milletin genelinde belirlenen eğitim ve öğretimin birliğinin zaman kaybetmeden uygulanması gereğini görüyoruz. (Alkışlar, bravo sesleri). Bu yolda gecikmenin zararları ve bu yolda istekle atılmanın ciddî ve derin kazançları hızlı kararınızı belirleme nedeni olmalıdır. Üniversite varlığına ve gelişimlerine ve yüksek bir üniversitenin milletin genel eğitiminde ve uygar gelişiminde etkiseni, Türkiye’nin eğitim ve de sahip olduğu kesin değerlere özellikle dikkati çekerim. Türkiye’nin eğitim ve öğretim siyasetini her derecesinde, tam bir açıklıkla ve hiçbir kararsızlığa yer vermeyen açıklıkla anlatmak ve uygulamak gereklidir. (bravo sesleri, şiddetli alkışlar) Bu siyaset, her anlamıyla, millî bir içerikte gösterilebilir.



Adliye teşkilâtına ve adliyenin iyileştirilmesine verdiğimiz önemi, nasıl anlatsak azdır. Gerçi bütçenin bugünkü durumunda adliye için önemli kaynak vardır ki, bu kaynak sürekli olarak arttırılacaktır. Fakat bundan önemli kaynak ayrılmıştır ve anlayışımızı, adlî kanunlarımızı, adlî teşkilâtımızı, bizi şimdiye kadar anlayışlı, anlayışsız etki altında bulunduran, asrın gereklerine uygun olmayan ilişkilerden bir an önce kurtarmaktır. Millet, her uygar memlekette olan adlî gelişmelerin, memleketin ihtiyaçlarına uygun olan kurallarını istiyor. Millet, hızlı ve kesin adaleti sağlayan uygar yöntemleri istiyor. Milletin istek ve ihtiyacına bağlı olarak adliyemizde her gün etkilerden cesaretle silkinmek ve hızlı gelişmelere atılmakta asla kararsız olmamakgereklidir. Medenî hukukta, aile hukukunda izleyeceğimiz yol, ancak uygarlık yolu olacaktır. (bravo sesleri, alkışlar) Hukukta lazımcılık ve uydurma şeylere bağlılık, milletleri uyanmaktan alıkoyan en ağır bir kâbustur. Türk milleti, üzerinde kâbus bulunduramaz (şiddetli alkışlar).



Cumhuriyetin başkenti olan Ankara’nın hızlı bir şekilde imarı gerekmektedir. Yeni ve zamana uygun bir devletin çalışmasında düzen ve kazanç bir uygar şehir içinde sağlanabilir. Memleketin varlığı, şimdi ve gelecekte Ankara’nın yönetim merkezi olmasını nasıl kesinlikle gerektirmişse, cumhuriyet başkentinin hızla gelişmesi ve imarını da o derece zorunlu kılmıştır. Gerçi yönetim merkezinin muhtaç olduğu resmî ve genel mevkileri birden ortaya çıkarmak mümkün değildir. Bu mevkileri yıllara yayarak, fakat sürekli olarak ortaya çıkarmak ve kurmak hem ihtiyacın uygulamalı olarak tamamlanmasını, hem de birden büyük kaynakların ayrılmasını engellemiş olacaktır.



Basının genel hayatta, siyasal hayatta ve cumhuriyetin gelişme ve yükselmesinde sahip olduğu yüksek ödevleri anmak isterim. Basının tam ve geniş hürriyeti iyi kullanmasının, ne derecede ince bir durum olduğunu açıklamaya gerek görmem. Her türlü kanun kayıtlarından önce bir kalem sahibinin ilme, ihtiyaca ve kendi siyasal görüşlerine olduğu kadar vatandaşların hukukuna ve memleketin, her türlü özel görüşlerin üstünde olan yüksek çıkarlarına da dikkat etmek ve saygı gösterme manevî zorunluluğunun yanında, genel düzeni sağlayabilir bir zorunluluktur. (bravo sesleri) Bununla beraber bu yolda gecikme ve hata olsa bile bu hatayı düzeltecek etki ve araç, asla geçmişte sanıldığı gibi basın hürriyetini bağlayan bağlar değildir. (bravo sesleri, alkışlar)



Tersine basın hürriyetinden doğan engelleri yok etme araçları, yine kendi basın hürriyetidir, inancındayız.(şiddetli ve sürekli alkışlar).



Saygıdeğer Üyeler! Memleketin genel hayatında orduyu siyasetten ayırmak ilkesi, cumhuriyetin daima önem verdiği bir temel noktadır. Şimdiye kadar izlenen bu yolda cumhuriyet orduları, vatanın emin ve metin bekçisi olarak saygı ve kuvvet konumunda kalmışlardır. Bunun gibi bağlılık ile mutlu bulunduğumuz İslâm dinini, asırlardan beri devam edegeldiği gibi bir siyaset aracı konumunda olma hatasından temizlemek ve yüceltmek gerektiği gerçeğini görüyoruz. (bravo sesleri, alkışlar) Kutsal ve ilahî olan inançlarımızı ve vicdanlarımızı, belirsiz ve kararsız olan ve her türlü çıkar ve tutkuların ortaya çıkma sahnesi olan siyasetlerden ve siyasetin bütün kollarından bir an önce ve kesinlikle kurtarmak, milletin dünya ve ahiret mutluluğunun gereğidir. Ancak bu şekilde İslâm dininin yücelikleri görünür. (çok doğru, öyledir sesleri)



Efendiler, geçen sene süresince dış siyasetimiz barış ve sakinlik içinde devamlı yükselme göstermiştir. Felâketli senelerin son eserleri olan askerî işgaller tam olarak son buldu. Vatanın fiilen tamamını oluşturan olaylar, milletin tarihinde daima gerekli, fakat kendine güven ve övünme ile yaşayacaktır.



İmzalanan antlaşmalar, Yunanistan devleti tarafından onaylanarak siyasal ilişkilere başlanmıştır. Göçmenlerimizin taşınma ve yerleşmesine dair zorluklarla beraber hükümetimiz geçen olayların etkilerini azaltmaya çalışır. Dürüst ve gerçek bir barışın yararlarının anlaşılacağını ümit ediyoruz.



Antlaşma, Romanya meclislerinde bile onaylanmıştır. Siyasal ve resmî ilişkilerin gecikmemesi umulur.



Antlaşmanın diğer devletler tarafından onayı ile yürürlülük konumuna geçirilmesi için beklediğimiz zaman az değildir. İlgili memleketlerin kanun yapma kuralları ile açıklanan gecikmelerin yakında son bulacağını ümit ediyoruz. Onay işleminin yeni bir bedel ile karşılaştırılması elbette mümkün değildir. (bravo sesleri, alkışlar)



Biz, genel barışın yüksek amacının ortak çıkarlar, milletler için bütün kuvvetini korumak olduğu düşüncesindeyiz. Birleşik Amerika Cumhuriyetleri ile eşitlik ve karşılıklılık temeli üzerine antlaşma imzalanmıştır.

Onayı, hükûmet tarafından Yüce Meclis’inize sunulacaktır.

Lehistan Cumhuriyeti ile imzalanan antlaşmanın Yüce Meclis’ce onayını memnuniyetle gördük. Lehistan meclislerince onaylanan antlaşma kabul edilmek üzeredir.

Avusturya Cumhuriyeti ile barış antlaşması ve ticaret sözleşmesi imzalandı. Bu da Yüce Meclisiniz’e sunulacaktır.

Macaristan ile yapılan dostluk antlaşması yakında yüce Meclise sunulacaktır.

Almanya ile antlaşma imzalanması için Ankara’da görüşmelere başlanmıştır.

Diğer devletlerle de ilişkilerin kurulması için cumhuriyet, olumlu eğilimler göstermektedir. Doğal olarak yarı resmî ilişki devresi son bulduğundan resmî ilişkiler yeni şartlara göre bağlanmıştır ve yeni antlaşmalara dayanacaktır.

İran milleti ile ilişkilerimiz dostçadır. İran’ın millî istekleri dairesinde gelişme ve yükselme çalışmalarını memnuniyetle görüyoruz.(brova sesleri, alkışlar).



Afgan ile ilişkilerimiz dostça olarak devam etmektedir.

Rusya Şûrâları Cumhuriyetleri Birliği ile ilişkilerimizin korunmasına ve fiilen gelişmesine iyi niyetle değer veriyoruz. Bazı zorluklar kısmen uygulamalı olarak halledilmiştir. Hemen sonuca yaklaşmış olan konsolosluk sözleşmesinin imzası gecikmeyecektir ümidindeyiz.



Efendiler! Cumhuriyetin dış siyasette yüzü, doğrulukla ve iyi niyetli olarak barışın ve barışların korunmasına yöneltilmiştir. İlişkileri genişletme, karşılıklı olarak hukuka uymak ve hukuka uygunlukta eşitlik hareket biçimimizdir.



Antlaşmaların yürürlülük konumuna geçirilmesinden sonra Milletler Cemiyeti’ne Türkiye Cumhuriyeti’nin de girmesi göz önünde bulundurulacak bir noktadır. Biz, Milletler Cemiyeti’nin, kuvvetlilere egemenlik takınma aracı olmayarak, milletler arasında düzen ve dengeyi sağlamak, ayrılıkları, hak ve adalet dairesinde incelemeye ve halletmeye neden olacak bir kuruluş hâlinde görünmesini ve gelişmesini diliyoruz.



Saygıdeğer Arkadaşlarım! Önümüzdeki senenin programında uygulamalı ve verimli çalışmalar yer almıştır. Bu çalışma yükselme ve gelişmemiz için çok ciddîyet ve kesinlik gereklidir. Bu çalışmada başarı hepimiz için bir sınav devresi olacaktır. Milletimizin yüksek yeteneği ile gayret duygusu ve Yüce Meclis ile hükümetinin çalışma hedefinin belirlenmesinde ve uygulamalarında doğruluğu, başarının kefilidir. Bu konuda güvenimi kesinlikle ve içtenlikle gösterir ve bildiririm. (Sürekli alkışlar)