Spartacus Hakkında Yanlış Bilinenler

Spartacus son zamânlarda dizisiyle yine popüler hâle geldi. 1960 yılında başrollerinde Kirk Douglas ve Tony Curtis’in oynadığı Stanley Kubrick’in çektiği film ise “I’m Spartacus!” sahnesiyle hâlâ hâfızalarda. Türk seyirciler bu sahnenin intihâl edilmiş versiyonunu “Kara Murat benim!” olarak bilirler. 1909 ve 1913 yıllarında da Spartacus filmleri çekilmiştir. 2004′te de mini bir dizi vardı. Aram Haçaturyan’ın Spartacus isminde bir balesi vardır “Adagio of Spartacus and Phrygia” gibi müdhiş bir eseri barındırır.

Şimdi gelelim Spartacus hakkında bilinen yanlışlara:
1) Bazılarının iddia ettiği gibi tarihteki ilk köle savaşını başlatmadı. Spartacus İsyânı zâten Roma’daki III. Köle Savaşı’ydı.

2) Karısının intikâmı için savaşmadı. 1960′daki filmde aksine köleyken başka bir köleyle aşk yaşamaya başlar. Plutarkhos ise karısının Trakyalı bir kâhin olduğunu Dionysos kültüne mensûb olduğunu Spartacus’le berâber köle olarak satıldığını isyânda da berâber olduklarını anlatır.

3) Spartacus isyânı zannedildiği kadar mühim bir isyân değildi. Türkiye’de Nâzım Hikmet nasıl Şeyh Bedreddîn’i sosyalist bir lider diye ortaya attıysa 19. yüzyılda da Alman sosyalistleri Spartacus’ü sosyalist bir lider mevkîine getirdiler. Hattâ “Spartacusbund” diye parti bile kurdular. Hulâsa Spartacus “overrated”dir.

4) Oenomaus zencî değil Galyalıydı ve gladyatör eğitmeni değildi. Castus da zencî değildi. Agron diye biriyse hîç yoktu. Dizinin senaristi “Yaşasın halkların kardeşliği!” mantığıyla işin içine zencî ve Cermen bir lider katmak istemiş.

5) Castus eşcinsel değildi. Sallustius ve Plutarkhos’un kaydına göre kadın bir eşi vardı.

6) Varinius Glaber’den önce değil sonra yenilmişti.

7) Spartacus hakkında en çok dile getirilen şey cesedinin asla bulunamadığıdır. Appianos’a göre böyledir; fakat Plutarkhos şöyle der: “O vakit havada uçuşan silahlar ve yaralı adamlar arasında Crassus’a doğru kendisine yol açmaya başladıysa da hakikatte kendisine erişemedi lakin bir olup üzerine çullanan iki centurio’yu katletti. En nihayetinde refakatçileri de firar edince etrafı düşman kalabalığıyla sarılı halde yalnız kaldı ve katledildiği esnada bile hala kendini müdafaa etmekte idi.” Ya’nî Plutarkhos’a göre Spartacus Crassus’a doğru hücûm etmiş iki komutanı öldürmüş en sonunda da etrafı sarılarak çarpışa çarpışa katledilmiştir. 1960′daki filmde ise Spartacus çarmıha gerilir fakat Spartacus olduğu halka teşhîr edilmez.